داپتومایسین یک آنتی بیوتیک لیپوپپتیدی است که با ایجاد اختلال در پتانسیل غشا باکتری های گرم مثبت حساس را می کشد.این ماده به طور طبیعی در باکتری خاک استرپتومایسس روزئوپروس وجود دارد.آنتی بیوتیک ها در درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شوند. آن ها یا باکتری را می کشند یا مانع از رشدشان می شوند.
داپتومایسین برای سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر عفونت های ویروسی تاثیری ندارد.ایمنی آن مشابه سایر داروهای مصرفی برای باکتری های گرم مثبت است.
مکانیسم اثر
داپتومایسین با اتصال یا ورود به غشای خارجی باکتری های گرم مثبت عمل می کند.اتصال و ورود داپتومایسین به غشا وابسته به کلسیم است.یون کلسیم موجب تغییر کانفورماسیون داپتومایسین می شود و آمفی پاتیسیتی (سر آب دوست و دم آب گریز) آن را تقویت می کند و موجب ورود آن به غشای سلول می شود.
این اتصال موجب دپلاریزاسیون سریع و کاهش پتانسیل غشا و در نتیجه مهار سنتز پروتئین، DNA و RNA و مرگ سلول می شود. فعالیت باکتری کشی آن وابسته به غلظت است.مطالعات آزمایشگاهی سینرژی با بتالاکتام ها را نشان داده است.
فارماکودینامیک
داپتومایسین آنتی بیوتیک حلقوی لیپوپپتیدی با 13 آمینو اسید است که بر باکتری های گرم مثبت موثر است. مطالعات آزمایشگاهی اثربخشی آن را بر انتروکوکسی مقاوم به گلیکوپپتید، استافیلوکوکسی(حتی استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین)، استرپتوکوکسی و سیانوباکتر را نشان داده است. داپتومایسین مشتقی از فرآورده های تخمیری استرپتومایسس روزئوپروس است.
فارماکوکینتیک
زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی:0.5-0.8 ساعت
حداکثر غلظت پلاسمایی:
دوز 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن:58 میکروگرم در میلی لیتر
دوز 6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن:94 میکروگرم در میلی لیتر
اتصال به پروتئین: 92%
حجم توزیع: 0.1 لیتر به ازای هر کیلوگرم
نیمه عمر: 8 ساعت
قابلیت دیالیز: 11-15% با دیالیز صفاقی یا همودیالیز حذف می شود
کلیرانس کلیوی: 3.7-4.8 میلی لیتر در ساعت به ازای هرکیلوگرم وزن بدن
کلیرانس کل: 8-9 میلی لیتر در ساعت به ازای هرکیلوگرم وزن بدن
دفع: 78% ادراری
موارد مصرف داپتومایسین
باکتریمیا , پریکاردیت , عفونت های باکتریایی بافت زیرجلدی و پوست , پریکاردیت عفونی سمت راست
مقدار مصرف داپتومایسین
بزرگسالان
باکتریمی استافیلوکوکوس اورئوس
6 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت انفوزیون شود.دوره درمان 2-6 هفته است.
عفونت های پوست و ساختار پوست
4 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت انفوزیون شود.دوره درمان 7-14 روز است.
کودکان
باکتریمی استافیلوکوکوس اورئوس
زیر یک سال:ایمنی مصرف دارو تایید نشده است.
1-6 سال:12 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
7-11 سال:9 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
12-17 سال:7 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
دوره درمان: تا 42 روز
عفونت های پوست و ساختار پوست
زیر یک سال: ایمنی مصرف دارو تایید نشده است.
1-2 سال: 10 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
2-6 سال:9 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
7-11 سال:7 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
12-17 سال: 5 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت وریدی
دوره درمان:تا 14 روز
موارد منع مصرف
حساسیت شدید
عوارض جانبی داپتومایسین
بی خوابی , اسهال , سردرد , ادم , درد قفسه سینه , گیجی , تنگی تنفس , افزایش فشارخون , عفونت دستگاه ادراری , خارش , تعریق , درد شکمی , راش , افت فشارخون , باکتریمیا , سپسیس , درد حلق و حنجره , افزایش کراتین فسفوکیناز خون , LFTs غیر نرمال
تداخلات دارویی
رزوواستاتین , فلوواستاتین , سیمواستاتین , لوواستاتین , توبرامایسین , واکسن زنده وبا , پیتاواستاتین , پراواستاتین , واکسن کلرا
سدیم پیکوسولفات/منیزیم اکسید/سیتریک اسید انیدروس
هشدارها
آنافیلاکسی یا واکنش های حساسیتی گزارش شده است که می تواند تهدید کننده حیات باشد.در صورت بروز واکنش های حساسیتی مصرف دارو را قطع کنید.
می تواند موجب پنومونی ائوزینوفیلی شود که با تب، سرفه، کوتاهی تنفس، سختی تنفس و شاید نارسایی تنفسی پیش رونده و کشنده همراه باشد.در صورت بروز این علایم مصرف دارو قطع شود و از استروئیدهای سیستمیک استفاده شود.
مصرف طولانی می تواند موجب عفونت ثانویه باکتریایی یا قارچی شود .در صورت خوب نشدن یا عود اندوکاردیت یا باکتریمی استاف اورئوس تست حساسیت میکروبی انجام شود.
از مصرف در کودکان زیر یکسال خودداری شود.موجب آسیب به سیستم نورونی یا عضلانی می شود.
کاهش اثربخشی آن در بیماران با نارسایی متوسط کلیه گزارش شده است.
تب، تنگی نفس با نارسایی هایپوکسیک تنفسی و انفیلتراسیون ریوی یا پنومونی سازمان یافته گزارش شده است.
مواردی از نوروپاتی محیطی گزارش شده است.در این شرایط مصرف داروی داپتومایسین را قطع کنید.
اسهال وابسته به کلستریدیوم دیفیسیل:
می تواند خفیف تا کشنده باشد.اسهال در بیماران با درمان آنتی بیوتیکی بررسی شود.این نوع اسهال در مصرف بیش از دو ماه با آنتی بیوتیک رخ می دهد.در صورت بروز این نوع اسهال مصرف داپتومایسین قطع شود.جایگزینی آب و الکترولیت، مکمل پروتئین، درمان آنتی باکتریال مناسب علیه کلستریدیم دیفیسیل و ارزیابی نیاز به جراحی انجام شود.
میوپاتی و رابدومیولیز:
در بیماران با نوروپاتی یا میوپاتی با احتیاط استفاده شود.در صورت بروز نوروپاتی مصرف دارو قطع شود.
در صورت بروز علایم میوپاتی و CPK >1000 U/L (>5x ULN) یا بدون علایم میوپاتی و ( CPK >2000 U/L (>10x ULN مصرف دارو قطع شود.
افزایش CPK در دوز های بیشتر از هر 24 ساعت رخ می دهد.
از نظر تئوری مصرف همزمان با استاتین ها خطر میوپاتی را تشدید می کند.
عملکرد کلیوی و CPK باید در دوزهای بیشتر از یک بار در هفته در بیماران با نارسایی کلیوی تحت نظر باشد.
نکات قابل توصیه
داروی داپتومایسین نتایج آزمایش های دیگر را متاثر می کند.
عملکرد خونی بررسی شود.
بیشتر از مدت زمان تجویز شده استفاده نکنید.ممکن است عفونت ثانویه رخ دهد.
واکنش های حساسیتی ندرتا کشنده ممکن است رخ دهد.با پزشک خود صحبت کنید.
درد ماهیچه یا ضعف ممکن است رخ دهد.ندرتا مشکلات ماهیچه ای جدی با یا بدون مشکلات کلیوی جدی ممکن است رخ دهد.
در صورت شیردهی یا بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
مصرف در بارداری
تاکنون به اثبات نرسیده است.
ایمنی مصرف داپتومایسین در بارداری آن تعیین نشده است.
مقالات پر بازدید:
