تریکوتیلومانیا یا اختلال کندن موی وسواسی
کندن موی وسواسی یا تریکوتیلومانیا عبارت است از کندن مکرر موها که میتواند منجر به از دست دادن مقدار قابل توجهی از مو گردد. شخص مبتلا بر اثر یک عامل برانگیزاننده به طور ناخودآگاه به سمت رفتار کندن مو هدایت شده و با انجام اینکار از تنش شخص کاسته می شود و به حالتی از رضایت و آرامش موقت دست می یابد. پس از مدت کوتاهی این چرخه بار دیگر تکرار میشود و بدین ترتیب شخص مکرراً موهای خود را می‌کند. در بسیاری از موارد قبل از کندن، فرد دسته‌ای از موهای خود را دور انگشت می‌پیچد.
- معیارهای تشخیصی تریکوتیلومانیا ( کندن موی وسواسی ) :
الف ـ کندن مکرر مو که موجب از دست دادن قابل توجه موها شود.
ب ـ احساس فزاینده تنش بلافاصله قبل از کندن مو یا هنگام مقاومت در مقابل رفتار.
ج ـ احساس شادی، رضایت یا آرامش با کندن مو.
د ـ این اختلال با سایر اختلالات طبی بهتر توجیه نمی‌شود و به‌علت یک بیماری طبی عمومی (مثلاً مشکلات پوستی) نیست.
هـ ـ این اختلال باعث نارضایتی قابل توجه از نظر بالینی یا نقص در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر حیطه‌های مهم عملکردی میگردد.
چه گروههایی بیشتر مبتلا به کندن موی وسواسی می شوند؟
بیشتر افراد مبتلا به این اختلال در سنین قبل یا اوایل نوجوانی هستند. این اختلال یک بیماری روانی است که درآن فرد به طور عادتی موهای خود را می کند. این بیماری در پسربچه‌ها شایعتر از دختر ها است، حال آنکه در افراد بالغ خانم ها بیشتر از آقایان مبتلا می‌گردند . حداکثر شیوع در دختر خانم های نوجوان ۱۲تا ۱۷ سال است. عادت کندن مو به طور تدریجی و ناآگاهانه دربیمار شروع میگردد و ممکن است تا جایی که منجر به کندن تمام موهای سر شود ادامه می یابد.افراد مبتلا به این بیماری غالبا” کندن مو را انکار نمی‌کنند ولی اظهار میدارند که قادر به کنترل عمل خود نیستند.
درمعاینه‌ی این بیماران موهای قطع شده به فواصل متفاوتی از پوست سر دیده میشود و پوست سراز سلامت کامل برخوردار است. حاشیه‌‌ی موها معمولا” دست نخورده است و در مرکز به شکل کاسه‌یی موها قطع شده‌اند. این بیماران باید تحت درمان‌های پزشکی و روان‌پزشکی قرارگیرند.
اکثر بیماران این اختلال ، موی سر خود را می کنند به طوری که در طی مدت زمان طولانی ناحیه ای از سر یا ابرو و یا ناحیه تناسلی یا زیر بغل ، بدون مو ایجاد می شود . با مشخص شدن منشاء ژنتیکى این بیمارى پزشک بهتر قادر به درمان آن خواهند بود.
زمان شروع علائم اختلال مو کندن وسواسی:
استرس‌های روانی در شروع تریکوتیلومانیا ( کندن موی وسواسی ) نقش دارند. بیماری افسردگی با تریکوتیلومانیا ارتباط زیادی دارد و بسیاری از افراد دچار این حالت از افسردگی رنج می‌برند.
شکایات ممکن است در ابتدا در طی دوره های غیر فعال در کلاس درس, در حین تماشای تلویزیون, یا در بستر هنگاهی که هنوز به خواب نرفته است بروز کنند. والدین به ندرت این رفتار را می بینند. در بسیاری از کودکان تریکوتیلومانیا با بستری شدن در بیمارستان با مداخلات طبی, مشکلات خانه یا مشکلات مدرسه شروع میشود. مواردی نیز با حسادت شدید بین خواهر و برادر ها, یک رابطه مختل بین والدین و کودک, و عقب ماندگی ذهنی, رخ میدهند. در تریکوتیلومانیاهائی ( کندن موی وسواسی ) که در سنین بلوغ یابزرگسالی شروع میشود, میزان بروز و همراه بودن با بیماری روانی وسواس واضح و شدید بیشتر است.
درمان تریکوتیلومانیا ( کندن موی وسواسی ):
از آنجایی که اضطراب همواره به عنوان عامل ایجاد و تشدید کننده بیماری مطرح میباشد، ایجاد محیطی امن و به دور از تنش و استرس در تخفیف علایم بیماری بسیار مؤثر است. لازم است کسانی که با بیمار در ارتباطند، از سرزنش یا توبیخ وی بپرهیزند و با روش‌های حمایتی که توسط درمانگر به آنها آموزش داده میشود، فرد را در راستای بهبودی یاری نمایند. درمان‌های دارویی متداول عبارتند از داروهای ضد اضطراب، ضد افسردگی‌ها و داروهای آنتی‌سایکوتیک وتثبیت کننده خلق که البته هر کدام از درمانها موردی میباشد.
درمان‌های غیردارویی موفق تریکوتیلومانیا ( مو کندن وسواسی ) عبارتند از:
هیپنوتراپی یا هیپنوتیزم درمانی و درمان‌های رفتاری (مانند بیوفیدبک، پایش و کنترل خود، حساس‌سازی، معکوس سازی رفتار عادتی و درمان‌های بیزار کننده). چیزی که مهم است این است که این ناراحتی میتواند همراه با خیلی دیگر از ناراحتی های اعصاب و روان همزمان باشد ویا حتی خود عارضه ای از سایر ناراحتی های اعصاب و روان باشد لذا تشخیص اولیه دقیق بسیار در درمان صحیح موثر است.
لینکهای پر بیننده:
بهترین دکتر روانشناس در اسلامشهر
بهترین مرکز مشاوره در اسلامشهر
